Çanakkale ve Balıkesir Güney Marmara'da komşu iki ildir.
Bu iki ilin insanları, sosyal durumları bakımından benzerdirler. Tarım ve hayvancılık temel zenginliğidir. Son yıllarda turizm de öne çıkmıştır. Kıvırcık koyun türü, zeytincilik ve zeytinyağı bölgenin önemli zenginlik kaynağıdır.
İki il arasında Kazdağı çok önemli doğal yükseltidir. Bitki örtüsü ile oksijen ve su deposudur.
Çanakkale ile Balıkesir üç ayrı karayolu ile bağlantılıdır.
Birincisi Cumhuriyetimizin onuncu yıl kutlamaları sırasında açılışı törenlerine Atatürk'ün davetlisi olarak İran Şahı Rıza Pehlevi'nin de katıldığı, Balya-Yenice, Çan üzerinden ve hala kullanılan yoldur.
İkincisi Balıkesir- Havran- Edremit, Altınoluk, Küçükkuyu- Ayvacık- Ezine Çanakkale yolu.
Balıkesir- Susurluk- Bandırma- Biga- Lapseki ve Çanakkale üçüncü karayoludur.
Şimdi bu iki ili de ilgilendiren, yapılmakta olan iki büyük ulaşım yatırımı hakkındaki düşüncelerimizi paylaşalım istiyorum.
***
Küçükkuyu- Ayvacık arasındaki Kazdağı geçiş yolu çok virajlı (dönemeçli) ve diktir. Bu nedenle zamanın hükümeti, bu zorlu geçişi 5 700 metrelik, çift tüp iki tünelle geçmeyi planlamış. Başlangıç tarihi olan haziran 2016'da temel atılmış. Bu tüneller 2023 ‘de tamamlanacakmış.
Kazdağı rampaları tünellerle kolay aşılacak. Şimdi 45 dakika süren geçiş, tüneller hizmete alındığında 5 dakikaya düşecekmiş. Bunlar güzel de, bu işin toplam maliyeti ne kadar acaba? Bilmiyoruz. Hiçbir kaynakta maliyet rakamı yok. Kazdağı tünelleri de ‘' geçiş garantili, yap-işlet-devret modeli'' ile mi yapılıyor acaba? Bilmiyoruz.
Öbür tarafta 1915 Çanakkale Boğaz Köprüsü ve bağlantı yolları da büyük yatırımdır. 26-ocak-2017'de ihalesi yapıldı. Her büyük ihalede adı geçen beş büyük inşaat firmasından biri olan Limak'ın da içinde bulunduğu bir konsorsiyum tarafından köprü ve bağlantı yolları yapılacak. 18-mart-2017'de temeli atıldı. Yap-işlet-devret modeli ile geçiş garantisi verilerek yapılacak olan 324 kilometrelik otoban yol 9 milyar 843 milyon liraya, 1915 Çanakkale Boğaz Köprüsü de 15 milyar liraya yapılacakmış.
Bu ilk fiyatlar sonradan arttı mı, herhangi bir bilgi yok.
Hem Kazdağı Tünelleri, hem de Boğaz Köprüsü ve bağlantı otoban yollar çok büyük paralarla yapılıyor. Ortada bir plansızlık var gibi görünüyor. Yaklaşık bir yıl ara ile temeller atıldı. Mademki Boğaz Köprüsü ve otoban yol yapılacaktı, Kazdağı Tünelleri yapılmayabilirdi. Küçükkuyu - Ayvacık arasındaki çok virajlı yol, tırmanma şeritleri ve ilave şeritlerle, birkaç viyadükle sıkıntı giderilebilirdi diye düşünüyorum.
Biz paramızı planlı ve gerekli yerlerde kullanmak zorundayız. İsrafa meydan veremeyiz. Müthiş bir işsizlik, fakirlik varken siz Türkiye'nin kuzeyinden girip güneyinden çıkan tünel yapsanız ve bununla övünseniz işsizliğe çare olabilir misiniz?
Her iki boğazın üzerine on tane daha köprü yapsanız Türkiye'mizin üretimi artmaz, işsizlik sorunu çözülmez. Bütçeniz açık vermekten kurtulamaz.
Yol yapacağım derken, yolunu bulmak da akıllara gelmiyor değil.
***
‘'Devletin kasasından bir lira çıkmadan yapıyoruz'' denilen yollar, köprüler, hastanelerin hasta veya geçiş garantisi verildiği için şimdi devletin kasasından eksiği ödenmiyor mu? Nasıl ‘'bir lira çıkmadı'' deniyor. Çanakkale Boğaz Köprüsü için geçiş ücreti şimdiden açıklandı. 15 avro. Neden lira değil de avro?
Çanakkale Boğazı'ndan yılda 3,5 milyon araç geçtiği vapur geçiş kayıtlarından biliniyorken, 14,4 milyon araç geçiş garantisi verilmiş durumdadır. Aradaki 11 milyon fazla araç X 15 Avro = 165 milyon Avro yıllık ödeyeceğiz. 16 yıl 2 ay 12 gün sonra devredilecekmiş. Bu durumda 16 yıl ödeme yapılacak demektir. Şimdiden çocuklarımız da borçlandırıldı mı? Böyle büyük paralarla neler yapılabilirdi neler. Üretim yapacak, istihdam sağlayacak yatırımlara yönelmek gerekmez miydi?
Yokedilen Devlet Planlama Teşkilatı var olsaydı, hem Kazdağı Tünelleri hem 1915 Çanakkale Boğaz Köprüsü ve bağlı otoban yollar aynı yöreye yapılır mıydı?
Plansızlık, kaynakların iyi kullanılmaması bizim geleceğimizi karartır.
Savurganlık ülkemizi daha da fakirleştirir.
Yazmasak, konuşmasak olmaz ki !......
