Bu durum yüzyılın başında Batı Avrupalı hükümdarlarla kurulmuş olan eşitliği şimdi Osmanlılar aleyhine giderek artan bir ağırlıkla değiştiriyordu'' (Shaw, 306). Karlofça anlaşmasıOsmanlı İmpararatorluğu'nun çözülme çağının sona erdiği ve hızlı bir çöküş çağının başlangıcının işareti oluyordu.
Karlofça antlaşmasıyla imparatorluğun ayrılmaz parçası sayılan toprakların kaybedilmesi, Osmanlı moralini çok bozmuş ve bir çok kimse devleti kurtarmanın olanaksızlığına inanmaya başlamıştı. Avrupa'nın Osmanlı devletine üstünlüğünün nedenlerini öğrenmek ve varolan düzeni Avrupa'nınkine uydurmak için reformların yapılması gerektiği ortaya çıkmıştı.Bu değişimle, reformcular Avrupa'nın geliştirdiği teknikler ve yöntemlerle silahların yenilenmesi sağlandığında ve daha güçlü olunduğunda daha iyi bir savunma sağlanacağına inanıyorlardı. Eski ve yeninin alaşımı olacak yeni reform anlayışı kazandı ve yürürlüğe girdi. ‘'Bu sınırlı değişim bile ancak çok duraksayarak yürüyecek ''yenileşmenin'' Osmanlı yapısının tümünü zayıflatacağını ileri süren iddialarla karşılaşacaktı. Bu yüzden 18.yüzyılda reform hareketleri bir dizi iniş çıkışlar gösterdi; geçici zaferler genellikle reformcuları felakete götürdü ise de , bunların bıraktığı izler arkalarından gelenlere ancak model ve deneyim olarak kalabildi.''(Shaw. 307)
Karlofça bozgunundan sonra ,Mevlevi derviş tarikatından olan, Köprülü Mehmet Paşa'nın ağabeyinin oğlu Amcazade Köprülü Hüseyin Paşa (1644 – 4.9.1702) sadrazam oldu ve sıradan halkın ihtiyaçları üzerine yoğunlaştı. Ekonomik ve mali sorunların çözümü için uğraştı. Savaşta dört katına çıkmış kahve, tütün , yağ ve sabun vergilerini indirdi. Akçenin gümüş değerini , böylece para değerini arttırdı. Savaş sırasında konan vergilerden hazineye olan borçlar cezasız af edildi. Geleneksel vergiler ödeme gücüne göre düzenlendi. Çiftçilere ve tüccarlara işlerine dönebilmeleri için vergi bağışıklığı getirildi. Kıbrıs, Urfa, Malatya ve Antalya'da yeni çiftçilerin oluşması özenlendirildi. Geleneksel Osmanlı zanaatını ortadan kaldıran Avrupa ithal mallarıyla rekabet edebilmek için fabrikalar açılmasına çalışıldı.
Reformcu Hüseyin Paşa Osmanlı ordusunu etkili ve güvenilir yapmak için de uğraştı. Kapıkulu askerlerinin maaşları yeniden düzenlendi. Görevlerini yapmayanlar ocaklardan atıldı, yerlerine disiplin ve eğitim altında olma zorunluluğu olan Anadolu köylüleri getirildi. Zanaatkarların askere alınmaları uygulaması sürekli olarak kaldırıldı. Karlofça'dan önce sayısı 70.000 ve görev yapanların sayısı yalnız 10.000 olan yeniçeri askeri 34.000 ‘e, topçu askeri 6.000'den 1.200' e indirildi. Tımar sipahileri Doğu Anadolu'dan göçebe aşiretlerle ve Macaristan'dan kaçan Sipahiler'le güçlendirildi. Bütün sipahilerin , sancak beylerinin gözetimi altında asker beslemeleri ve çağrıldığı zaman bunlarla birlikte savaşa katılmaları sağlandı. Daha önceki yüzyılın yaygın geleneği bir yana atılarak rüşvet yiyen üstleri tarafından, sipahilerin tımarlarının ellerinden alınmaması sağlandı. Donanma canlandırıldı. 17. Yüzyılda kürekten Buhara dönme gibi Avrupalıların başardığı değişiklikler uygulanmaya kondu. Ege ve Çanakkale dışında Venediklilerle yaptığı başarılı çatışmalarda (1695- 1698) ün kazanmış olan ve 1696-1701 arasında iki kez kaptan- ı deryalık yapmış olan Mezzomorto (yarı ölü)Hüseyin Paşa'nın -İspanyollarla yaptığı savaşta çok ciddi şekilde yaralanmış , ölümden dönmüştü - (…. - 7.1701) başlattığı yenilikler arasında donanmanın her biri bir derya beyinin komutasında filolara bölünmesi vardı. Derya beyleri filolarındaki teknelerin kaptanlarını denetler, tayfaların düzenli aylık almasını ,her geminin yeterli cephane ve malzeme ile donatılmasını sağlardı. Sadrazam Hocazade Hüseyin Paşa ile birlikte Mezmorta Hüseyin Paşa Bahriye Kanunnamesini hazırlamıştı.Kaptan-ı Derya ile kaptanları arasında bir genel kurmaylık kurulmuş ve Kaptan- ı Derya'nın kapudane, patrona ve riyale isimli üç yardımcısı olmuştu. Mevkilerin para ile satın alınmasına son verildi . Komuta zinciri oluşturulan deniz kuvvetlerinde boşalan yerlere alt sıralardan yetenekli kişiler getirilmeye başladı. Ayrıca deniz kuvvetlerinin kapıkulu topçusuna bağlılığı kaldırılıyor , onun yerine özel bir topçu birliği oluşturuluyordu.
