Merkezi yönetim hükümettir. Başkent ile ilgilidir. Şimdi ülkemizde Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi vardır. Tüm yetkilerin toplandığı Cumhurbaşkanı bakanları atıyor. Bakanlardan biri görevden ayrılmak istediğinde ‘'istifa'' etme yetkisi yok, ‘'affını istemesi'' var. Bakanların hep birlikte yaptığı toplantıya eskiden ‘'Bakanlar Kurulu'' denirdi. Şimdi ‘'Kabine'' denilir oldu. Bir garip durum….
Yerel yönetimler, yerinden yönetimdir. Söz konusu olan belediyelerdir. Büyükşehir uygulaması olmayan tüm il, ilçe ve beldelerde, belediye örgütü vardır. Nüfusu beş bini geçen yerlerde belediye kurulur.
Ancak Büyükşehir statüsü uygulanan illerde, il merkezinde Büyükşehir Belediyesi ve her ilçede de ilçe belediyesi var. Birçok güzel işler başarmış olan belde belediyeleri kapatıldı. İlçe belediyesine bağlandı. Örneğin Altınoluk'ta belediye yok, Çanakkale'nin Küçükkuyu'da var.
Büyükşehir Belediye Yasası birçok sakıncaları içinde barındırıyor. Örneğin, yaz sezonunun başladığı şu günlerde sahillerin düzenlenmesi, temizliği, bakımı ile su ve kanalizasyon işleri B. Belediyesi yetkisindedir. Balıkesir'in Körfez Bölümü dediğimiz Edremit, Burhaniye, Gömeç, Ayvalık CHP'li belediyelerdir. Balıkesir merkezde de AKP'li B.Belediyesi var. İşte sürtüşmenin, birbirini engellemenin yolu açılmış oluyor. Ya da birbirine mahkum olma durumları ortaya çıkıyor.
Buradaki yanlışlık işte bu yetki dağılımındadır. İlçe belediyesi her türlü hizmeti yapabilmelidir. Kendi ilçesinin temizliği, çöpü, suyu, kanalizasyonu, aydınlatılması, güzelleştirilmesi, deniz kenarlarının düzenlenmesi, sosyal hizmetlerden, halkın ekonomisine geliştirecek değişik girişimleri desteklemeye kadar tüm hizmetlerde yetkili ve sorumlu olmalıdır.
Büyükşehir Belediyesi yol, köprü, arıtma, çeşitli hizmet binaları, büyük yatırımlar, tarım, turizm yatırımlarında yetkili olmalıdır. Falan ilçenin suyu, kanalizasyonu, sahil düzenlemesi neden Büyükşehire görev olsun ki.
Bizce bu yanlışlığın düzeltilmesi için yasada değişikliğe gidilmelidir.
***
Belediyelerin bilinen hizmet alanları dışında başka görevleri de olduğu son yıllarda iyice anlaşıldı. Belediye sınırları içindeki yardıma muhtaç, yoksul aile ve kişilere yaşam desteği vermek, sosyal yardımlarda bulunmak çok gereklidir. Okul, cami, yaşlılar bakımevleri gibi yerlere temizlik, bakım, boya işlerinde destek olmalıdır. Üretici köylü ve çiftçilere de destek olarak dayanışmayı arttırmalıdır.
İlk olarak İzmir Büyükşehir Belediyesince uygulandığını öğrendiğimiz, yerli üreticiden, kendi halkının ürettiklerinden almak ilkesi daha sonra Aydın, Antalya, Mersin, Adana, Hatay Büyükşehir Belediyeleri de benzer çalışmalar yaptılar. CHP'li belediyeler yerli üreticinin kazanması yönünde çalışırken AKP'li belediyelerde böyle bir çabayı göremiyoruz.
İzmir B. Belediyesi park ve bahçeler için gerekli çiçeği ve fidanı Bayındır Tarımsal Kalkınma Kooperatifinden, Sütü Tire Süt Kooperatifinden, Torbalı Kooperatifinden yer örtüsü çimi, Urla Kooperatifinden çiçek, Mordoğan Kooperatifinden nergis soğanı alarak üreticilere destek vermiştir. Seferihisar, Özdere, Gümüldür'de tarlada kalmış mandalinleri toplatarak okullarda öğrencilere yedirmiştir.
Ayrıca ilgili kooperatiflerden zeytin, zeytinyağı, peynir, lor, ayran alıp belediyenin ücretsiz aşevlerinde kullanmış, hem üreticiler, hem İzmir halkı hem de belediye kazanmıştır.
CHP'li belediyelerde yaygın bir uygulama olan ‘'sözleşmeli üretim'' yaptırma anlayışı vardır. Ne zaman ne kadar ürün alacağı ve ne zaman ne ödemesi yapacağı sözleşmede yer alır. Üretici de ona göre hareket eder. Elinde mal kalacak korkusu yaşamaz. Olması gereken de budur.
***
Balıkesir Büyükşehir Belediyesi'nde şimdiye kadar hiç böyle bir çalışma duymadık. Hep ithal (dıştan alma) yoluna gidiliyor. Cadde ve parklarda dikilen çiçek ve fidanlar tanımadığımız, adını bile bilmediğimiz ithal bitkilerle doludur. AKP'li belediyelerin hiçbir zaman ‘'benim üreticim'' kazansın kaygısı yoktur. Onlar herhalde ‘'benim ithalatçım, benim yandaşım, benim komisyoncum'' kazansın düşüncesi var.
Şeker fabrikalarını özelleştirip, elden çıkaranlar, satanlar şimdi şeker ithali peşindeler. Hep aracı tefeci eline halkı teslim etme anlayışıdır bu.
Onlar örgütlü toplumu, kooperatifçiliği sevmez, istemezler. Kendilerine biat eden insanlar olsun isterler. Çünkü örgütlü toplumu istedikleri gibi yönetemez, sömüremezler. Örgütlü toplumu kandıramazlar.
Son zamanlarda petrol ürünleri aşırı zamlandı. Benzin ve mazottaki fiyat artışı nakliye maliyetini arttırmıştır. İstanbul', Ankara'ya, Bursaya, Balıkesir'e marul, salatalık ve sebze Antalya'dan. Mersin'den, Adana'dan gelirse nakliye masrafı yüzünden fiyatı yüksek olacaktır. O nedenle seralar büyük şehirlere yakın yerlerde kurulmalıdır. Büyükşehir ve ilçe belediyeleri yakın çevredeki seracılığı teşvik etmeli, destek vermelidir.
Ayrıca üretimi arttırmak için tohum, fide ve gübre destekleri de verilebilir. Üretici desteklenirse üretim artar.
Bütün bunlar ne için yapılmalıdır? Daha bol ürün, daha çok ucuzluk ve daha mutlu halkımız olsun diyedir.
