Yazının başlığını okuduğunuzda Ferdi Özbeğen'in “Gülmek için yaratılmış/Gözlerde yaşlar niye/Sevmek için yaratılmış/ Kalpler bomboş niye” şarkısının sözlerini hatırladığınızı tahmin ediyorum.

Evet. Bu şarkının sözlerinde de dediği gibi “Kalpler bomboş niye?”

Kalp içi boş bir kaba benzer. İçini ne ile doldurursak onun şeklini alır. Muhabbet ile doldurursak sevgi; nefret ile doldurursak kin ve garezden müteşekkil olur.  Sevgi ve muhabbet ile dolmayan gönüller ise taş gibi katı olur.

Kalbimizin bir fiziki bir de manevi olmak üzere iki hüviyeti vardır. Fiziki olarak –sizlerin de bildiği gibi- göğsümüzün sol tarafında bulunur. Vücudumuzu besleyen damarlara kan akışını sağlar. Manevi olarak ise ruhi hayatımızın ve derin hislerimizin merkezi konumundadır. Dolayısıyla insan kalbiyle sever, kalbiyle nefret eder. Yine kalbiyle bağlanır, itaat ya da isyan eder. Çünkü “kalpten kalbe bir yol” vardır.

Klasik şiirimizde de kalp ve gönül birbiri yerine kullanılan kelimelerdir. Gönül yani kalp; bazen bir hitap yeridir. Âşık gönlü ile konuşur, gönlü ile dertleşir. Gönül bazen bir kuş olur. Keder ve gam ile beslenir. Bazen gamın konakladığı bir evdir. Tasavvufta ise bir ayna olarak ele alınır. Kırılınca kolay kolay tamir edilmez. Bu aynada Tanrı'nın tecellisi zuhur eder. İnsan hakikati de gönül gözü ile görür. Bu yüzden de gönlün gerçeğini bilenlere ehl-i dil yani gönül ehli denir.

Nef'î bir beytinde şöyle der:

Hem kadeh hem bâde hem şuh sâkîdir gönül

Ehl-i aşkın hâsılı sahib-i mezâkıdır gönül

(Gönül, hem kadeh hem şarap hem de işveli bir sakidir; kısacası âşıkların içinde zevk sahibi olanıdır.)

Klasik şiirimizde kadeh; şarap içmek için kullanılan ve genellikle camdan imal edilen bir araçtır. Hz. İsa'nın Son Akşam Yemeği'nde kullandığı kadeh kutsal kabul edilir. Şarap ise; rengi sebebiyle kana benzetilir. Gönül kadeh olarak tasavvur edildiğinde içi şarap rengi kanla doludur. Kısaca gönül kederli ve gamlıdır. Bununla birlikte kadeh camdan olduğu için gönlünde cam gibi kırılgan olduğuna vurgu yapılır.

Tasavvufi anlamda kadeh içindeki şaraba istinaden manevi bir ruh haline yani cezbe ve şevk haline karşılık gelir. Dolayısıyla kadeh aşığın gönlü; kadehe koyulan şarap da ilahi aşkın temsilcisidir.

Kalplerimizden bahsettiğimizde konu uzun, söylenecek söz çok. Lakin siz siz olun kalplerinize iyi bakın! Sevgi, merhamet, tevazu, hoşgörü ve şefkati kalplerinizden eksik etmeyin!