Sizlerin de bildiği üzere güzel şehrimiz Balıkesir; Milli Mücadele döneminde Kuva-yı Milliye'nin en önemli merkezlerinden biri konumunda olmuştur. 15 Mayıs 1919'da İzmir'i işgal eden Yunanlılar 30 Haziran 1920'de de Balıkesir'i işgal etmişlerdir. 16 Mayıs 1919 akşamı İzmir ‘in işgalini öğrenen Balıkesir eşrafı önce Okuma Yurdu'nda toplanmış ardından da 18 Mayıs Pazar günü Alaca Mescit'te bir araya gelerek hem Balıkesir'in kurtuluşu hem de vatanımızın selameti için Milli Mücadeleyi fiilen başlatmışlardır.

Geçtiğimiz günlerde Balıkesir Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mustafa ÖZSARI'nın hazırlamış olduğu “Kurtuluşun 100. Yılında 100 Balıkesirli Kuva-yı Milliyeci” çalışması Balıkesir Büyükşehir Belediyesinin katkıları ile yayınlandı. Büyük bir özveri ile hazırlanan kitapta Balıkesir ve Balıkesir çevresinde tüm varlığı ile vatanı ve milleti için ölüm pahasına mücadele veren kahraman vatanseverlerimizin kısa biyografilerine yer verilmiştir. Kitabı Balıkesir Büyükşehir Belediyesi NE10 Şehir Araştırmaları ve Teknoloji Geliştirme Merkezi'nden ücretsiz olarak edinmek mümkündür. 

Kitap, Giriş ve Kuva-yı Milliyecilerin tanıtıldığı bölüm olmak üzere iki bölümden oluşuyor. Giriş bölümünde Kuva-yı Milliye şehri olarak nitelenen güzel kentimiz Balıkesir'in, Kurtuluş Savaşı'ndaki rolü üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde ise Balıkesir Kuva-yı Milliyecileri bürokratlar, askerler, din adamları, efeler, gazeteciler, yazar ve şairler, hukukçular, sağlıkçılar, iş adamları ve diğer meslek erbabı olarak 10 kategoride değerlendirilmiştir. Kitabın hazırlanmasında emeği geçenlere Balıkesir halkı olarak bir kez daha teşekkürü bir borç biliyorum.

 Kitabın benim için en dikkat çekici isimleri 98 bey, ağa, efendi içinde kadın mücahide rolleri ile yer alan gazeteci Fatma Kâmile Hanım ve Makbule Efe'dir. Fatma Kâmile Hanım, zahire tüccarı Hacı Mehmet Efendi'nin kızıdır. Kuva-yı Milliye Kadınlar Şubesi Başkanlığı yapmış ve Milli Mücadele'ye daha çok cephe gerisinde hizmet etmiştir. 

Gördesli Abdullah Efendi'nin kızı olan Makbule Hanım ise; 1902 doğumlu olup küçük yaşta babasını kaybetmiş ve abilerinin himayesinde büyümüştür. İyi derecede at bindiği bilinmektedir. 19 yaşında iken; 12. Akıncı Müfrezesi Kumandanı Halil Efe ile dünya evine girer. Ancak Halil Efe Yunanlıların Ege içlerine doğru ilerlemesi üzerine mücadele etmek için dağa çıkar. Mert, yürekli, gözü pek, tüm kalbi vatan ve millet sevgisi ile dolu olan Makbule Hanım düğününden iki ay sonra silah kuşanarak eşi ile birlikte omuz omuza mücadele vermeye başlar. Yunan askerleri ile çatışmaya girer. Gözü pekliği ve kahramanlığı ile Demirci Kaymakamı İbrahim Ethem Bey'in takdirini toplayan Makbule Hanımı İbrahim Ethem Bey hatıralarında şu şekilde dile getirir:

“Kendisi siyah pantolon ve ceket ve uzun bir manto giyer, ayağında daima çizme ve başında da siyah başlık ve daima örtülü olup, yalnız gözleri meydanda bulunurdu. Kısa bir Japon filintası taşır ve düşmandan intinam olunmuş güzel bir doru ata binerdi…  Uzaktan gelen bir kurşun Makbule'yi şehit etti... Defnederken bütün etraf çocuk gibi ağlıyordu. Nasıl ağlanmaz ki 22 yaşından da genç kızımın gür ve kumral saçları başından ileriye uzanmış, zalim düşman kurşununun akıttığı beyni, bu uzun saçlar üzerine bir nur gibi akmış, hayata doymak değil, hayatın zevkini henüz yeni tatmaya başlamış ve görmüş, gözleri yarı açık, süzgün ve ağlar bir vaziyette... Bu ilahi manzara, bu levha-i hazin ve matem karşısında ağlamamak mümkün mü?” 

Makbule Efe, 17 Mart 1922 günü Sındırgı-Akhisar arasında Kocayayla denilen mevkide düşmanla girişmiş olduğu mücadelede başından aldığı bir kurşunla şehit olmuştur. Kanlı elbiseleri ve kanlı çizmesi ile toprağa defnedilen genç mücahidenin mezarı Kocayayla mevkiindedir.