YazıYorum (Mete Kozdağ)
İstanbul hükümetinin, işgal güçlerinin kontrolü altında olduğu, İngiltere'ye kurtarıcı olarak bakıldığı ve manda yönetimi altına girilmesi gerektiği, bunu kabul etmeyen milli direnişin ihanet grubu olarak tanımlandığı 1919'lu günler.
Manda yönetimini hatırlayalım ... Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra bazı az gelişmiş kabul edilen ülkeleri, kendi kendilerini yönetecek bir düzeye eriştirip, bağımsızlığa kavuşturuncaya kadar Milletler Cemiyeti adına yönetmek için bazı büyük devletlere verilen yetki.
Anadolu topraklarını kurtarmak için ordu gerekiyordu. Bunu duyurmak için yapılacak tek birşey vardı, kongreler yapmak.
15 Mayıs 1919 günü başlayan İzmir'in işgali, Reddi ilhak Cemiyeti ve İzmir Türk Ocağı tarafından “İzmir ve havalisi Yunan'a ihlâl ediliyor. İşgal başladı. İzmir ve mülhakatı kâmilen ayakta ve heyecanda, İzmir son ve tarihî günlerini yaşıyor. Son imdadımız sizin göstereceğiniz muavenete bağlıdır. Mitingler, telgraflarla her yere başvurunuz ve vatan ordusuna iltihaka hazırlanınız” duyurusuyla, Anadolu ayağa kalktı.
Ordu Müfettişi olarak Samsun, Havza girişimlerinden sonra Amasya'ya gelen Mustafa Kemal Paşa, yayımladığı genelgede “Anadolu'nun en güvenilir yeri olan Sivas'ta milli bir kongre düzenleneceği”ni duyuruyordu. Sivas'ın İşgallerden uzak iç bölgede olması, Türkmenlerin yoğun olarak yaşadığı bir şehir olması, giriş çıkışların kontrol edilebilir olması ayrıca 3. Kolordu Komutanlık Karargahının Sivas'ta olması gibi nedenlerle, kongre için uygun görülürken, işgallere karşı gösterdiği milli duyarlılık da tercih edilmesinde etkili olmuştu.
4-11 Eylül 1919 günleri arasında toplanan Sivas Kongresi sonucunda, Milli Sınırlar içinde vatanın bir bütün olduğu, her türlü işgal ve müdahaleye karşı topyekun mücadele edileceği, milli istiklalimizin sağlanmasında kararlı olunduğu (mandanın reddedildiği), Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin ve Heyet-i Temsiliye'nin kurulduğu, tüm yurda ve dünyaya duyuruldu.
İşgal güçlerinin ve İstanbul Hükümeti'nin tüm baskı, tehdit ve komplolarına rağmen Sivas halkı, Mustafa Kemal Paşa'nın yanında yer aldı.
Okunuyor olmak dileğiyle, saygılar.
