ANASAYFA GÜNDEMSİYASETMANŞET HABEREKONOMİSPORRÖPORTAJLAR YAZARLAR KURULUŞ KÜNYE İLETİŞİM

12.04.2020

ANKARA'DA İKİ DİPLOMAT (4)

Hugessen, von Papen’i ofisinde ziyaret ederken, Hugessen’e İngiliz elçilığınden gelen bir telefon Türkler’in üçlü anlaşma koşullarını kabul ettiğini bildiriyordu. Daha önceki tehditlerine rağmen , Almanlar’ın bu anlaşmaya tepkileri yumuşak oldu. Almanlar ısrarla kendilerinin ve İtalyanlar’ın Balkanlar’a girmeyeceğini ve Akdeniz’de bir savaş başlatmayacakalarını söylüyorlardı.
Hugessen üçlü anlaşmanın yayınlanmasından üç gün sonra von Papen’le bir toplantıda karşılaşır. Von Papen Almanya’ya gitmek üzere olduğunu söyler. Hugessen’in neden gittiği sorusuna yanıt olarak da “Senin yarattığın yeni durumu rapor etmek için” der( Hugessen ; a.g.e.149).
Türkiye’ye ikinci kez gelişinden önce , von Papen’in adı diplomatik çevrelerde iyi bilinir. Kurallara uymayan hareketleri ve kurnaz davranışları vardır. Sonraları bu Alman Başbakanı’nın ve Hitler rejiminin “Godfather” nın , Avusturya’ya görevli gitmesi , onun dünya diplomatik çevrelerindeki itibarını düşürmüştür. Hugessen . onu çok kurnaz, kıvrak düşünceli ve zeki bulur. Müthiş bir kişiliği vardır. Bu özelliklerin Türkler nezdinde sonuç almaya yeterli olmadığını ( Hugessen a.g.e 151) belirtir. Fakat onu çok cesur bir kişi olarak tanımlar.
Von Papen Naziler’e inanmamasına ve Nazi rejiminin başarısızlığı afetmemesini bilmesine rağmen Almanya’ya hizmet etmeye devam etmiştir. Üçlü anlaşmanın imzalanmasından sonra Hitler’le karşılaşmaktan çekinmez. 1945 yılı Şubat’ınin 23 ‘ünde Türkiye’nin Almanya ‘ya harp ilânından önce, 1944 Ağustos’unda Berlin’e dönmekten, büyük olasılıkla kendisini kötü bir kaderin beklemesine karşın, korkmaz. Hugessen anılarında Ankara’daki Alman Büyükelçiliği ve Tarabya’daki Alman Büyükelçilığinin yazlığında Hitler’in resimlerinin yerine Wilhelm II ve İmparatoriçe’nin ve Hindenburg’un resimlerinin bulunduğunu ,ve onun, Çekoslavakya’nın isgalinden sonra, Çekoslavakların Ankara’daki büyükelçilik binasına geçerek kendisini gözleyenlerden uzak tutabildiğini anlatır.
Churchill’in Avam Kamarası’nda 2. Ağustos . 1944’de yaptığı konuşmadaki bir paragraf Papen’i alarma geçirir. Churchill ,Türkler’in Almanlar’la ilişkilerini kestiğini belirtir ve von Papen’in bir kaç yıl önce bıraktığı kanlı ortamı paylaşmağa Berlin’e döneceğini söyler. Hugessen, bu nutkun ardından , von Papen’in , çeşitli kaynaklar yoluyla , Churchill’in kendi kaderi hakkında ne bildiğini öğrenmeğe çalıştığını yazar. (Hugessen; a.g.e. 203).
Von Papen’in İsmet İnönü’yü veda ziyareti çok duygusal geçer. Von Papen Berlin’de beklenenin aksine büyük bir törenle karşılanır ve kendisine üstün hizmet madalyası verilir ve bir kılıç armağan edilir.
Von Papen , Moyzisch’in kitabına yazdığı Postscript’de 1939’dan itibaren Türkiye’nin harp felâketine uğramaması , tarafsız kalması , mutlu ve gelecek bir Avrupa’nın yakın doğusunda bir köşetaşı olarak görev yapması için uğraştığını belirtir ( Moyzsch .a.g.e.189 -190).Hugessen , anıları ile ilgili kitabının
Türkiye’yi içeren son bölümünü şöyle bitiriyor: (Hugessen .a.g.e. 206)

“Türkiye İsmet İnönü’ye çok şey borçludur. Kurtuluş savaşı’nda çok önemli rol oynayan bu generale, Mudanya anlaşmasını yapan diplomata, Cumhuriyet’in ilk yıllarının Başbakanına, Atatürk’ün ölümünden sonra gelen ve harp süresini kazasız atlatan Cumhurbaşkanına , politik sistemin gelişmesini yardımcı olan bu kılavuza …Yüksek ilkelerin sahibi , şerefli ve gerçek bir dostumuza .. çok şey borçludur..”
31.Ağustos 1944’de Hugessen , İngiltere’nin Belçika Büyükelçiliğine atandı. Atama emri geldikten sonra Ankara’dan bir hafta içinde ayrılmak zorunda kaldı. Askeri hereketlerin büyük ölçüde arttığı Brüksel’de bir an önce bulunması gerekiyordu.


Bu yazı 387 defa okundu.


Yorumlar


Ad Soyad E-Mail
GÜNDEMSİYASETMANŞET HABEREKONOMİSPORRÖPORTAJLAR YAZARLAR ARŞİV

KONUMUMUZ

Altıeylül / Balıkesir

ADRES

Altıeylül Mah. Çiğdem Sok. İnaler İş Mrk.No: 8 1/1 Altıeylül / Balıkesir
MND Ajans
©2020 | Tüm Hakları Saklıdır
MND Ajans