ANASAYFA GÜNDEMSİYASETMANŞET HABEREKONOMİSPORRÖPORTAJLAR YAZARLAR KURULUŞ KÜNYE İLETİŞİM

02.01.2024

BERLİN 1945 VE SONRASI (4)

RUSLARIN SANAT ESERLERİ TALANI


Berlin'in Sovyet valisi General Nikola Berzarin, Berlin'e girer girmez , Moskova'dan  güzel sanatlar konusunda uzman kişileri getirtmekte gecikmedi.  Alman başkenti Berlin'in bütün müzelerinin ve sanat galerilerinin planlı bir şekilde talanı yapılacaktı. Şehrin merkezinde Kaiser Friedrich  Müzesi, Pergamon Müzesi, Eski ve Yeni Müzeler,  Dekoratif Sanatlar Müzesi ,Etnoloji Müzesi  ve Schlossmuseum  ile bir çok önemli sanat galerisi bulunmaktaydı.


Nazi rejimi Almanlar aleyhine durum kötüleşmeye başlayınca müze ve galerilerdeki çok değerli eserleri müzelerden topladı ve çok katlı yeraltı  ve yer üstü sığınaklarında sakladı. Bunları en büyüğü Hayvat Bahçesi'nde ve Friedrichshain'de idi. Friedrichshain'deki depolara Rönasans'ın ustalarından Caravaggio, Tintoretto, Cranach ve Rubens'ın eserlerinden bazıları dahil 411 dev eser gizlendi. Ayrıca 160 İtalyan resmi ve Donatello ve diğer Florentin ustalarına ait eserler dahil 400 heykel depolandı. Hayvanat Bahçesi'ndeki depolara Schliemann Koleksiyonu'nu kapsayan  Truva altınları, Mısır'dan Nefertiti'nin ünlü başı, Bergamo kolonları, binlerce Çin porseleni ve heykeli,  Boticelli'nin Divine Comedy  çizimleri dahil çizimler ve Grünewald'ın İsenheim Altarpiece'i  saklandı.


Nikola Berzarin  bu eserler ve bulundukları yerler hakkında , daha  sonra  Doğu Berlin devlet başkanı olacak, Walter Ulbricht tarafından haberdar edilmişti.   Tarih Öncesi ve Erken Tarih Profesörü Dr. Wilhelm Unverzagt kendini Hayvat Bahçesi'nin fahri koruyucu ilan etmişti . O Berzarin'e hırsızlıklardan bahsetmiş eserlerin korunmasını istemiş, Berzarin de ona ‘'Özel Komite''nin eserlerin hepsini koruma altına alacağını  söylemişti. Berzarin için zaman çok kısa idi. Müzelerin bulunduğu bölge İngilizlere ayrılan kısmın içinde idi. İngilizlerin şehrin içine girmesinden önce talanın çok hızlı ve çabuk şekilde yapılması gerekiyordu. Marshal Zhukov  Berzarin'le ayni fikirde idi ve çok güçlü - counter gerilla agency - SMERSH'e 24 saat içinde Hayvanat Bahçesindeki depoların boşaltılması emrini verdi. SMERSH 24 saati yeterli bulmadı. Süre  48 saate uzatıldı.


Bu süre içinde sadece Eski Yunan Antik Depatmanı'ndan  7000 eski Yunan vazosu, 8000 heykel, 9000 antik değerli taş , mücevher, 650 terracotta – çini -,   figurler ve binlerce değeri daha az olan sanat eseri paketlendi ve sevk edildi. Böylece tarihin en büyük sanat eserleri talanı başlamış oldu (Milton, 67). Buna sonra  Bizans kiliselerindeki altars – sunaklar -, Koptik tekstiller, İtalyan heykeller, Fransız silah koleksiyonları eklendi . Sevkedilen eserler sandıklandı, önce Sovyet bölgesindeki hayvan kesimhanesinin depolarında toplandı. Bu eserlerin arasında Mantegna , Goya, Ghirlandaio'nun eserleri, Raphael'in Sistine Madonna'sı, Van Dick'in ve Caravaaggio'nun kanvasları  vardı. Ayrıca binlerce ortaçağa ait metinler ve 7 milyon basılmış nadir eser bulunuyordu.  Uzman Victor Lazarev toplanan bütün eserlerin gecikmeden, hemen Moskova'ya gönderilmesinde israr ediyordu


Müzelerde başlayan talan daha sonra kişisel olarak koleksiyon sahiplerine yöneldi. 

 Ünlü Koehler ve Gerstenberg koleksiyonları, El Greco'nun John the Baptist  ve  ve Goya'nın  Portrait of Lola Jimenez  isimli tabloları sandıklanan eserler arasına girdi. 5 Mayıs'ta Friedrichshain'de çıkan  yangın oradaki bir çok değerli sanat eserini yok etti. Bunların arasında Fra Angelico, Rubens ve Reynolds'un eserleri bulunuyordu. Yanan toplam eser miktarının onbinleri aştığı saptandı. Bazıları yangını SS'in çıkardığı , bazıları hırsızların çıkardığını iddia etti ( Milton, 68).


Mayıs'ın son günlerinde ilk vagonlar Moskova'ya ulaştı. Birkaç hafta sonra da uçakla Truva altınları ve Etnoloji Müzesi'nden bir çok değerli eşya Moskova'ya vardı. Takip eden haftalarda sandık kutularla dolu yüzlerce tren vagonları ganimetleri taşımaya devam etti. Sovyet subay ve erleri ele geçirilen radyo, keman, kürk,  bisiklet, halı , kilim  ve piyanolardan kendilerine de ayırmayı ihmal etmiyordu. Sovyet Müze küratörleri gelen sanat eserlerinin miktarından şaşkına dönmüştü. Berin'den Moskovaya  Puşkin Müzesi'ne  verilmek üzere ağzına kadar dolu 3000 sandık, Moskova Devlet Sanat Müzesi'ne 12,500 sandık dolusu  sanat eseri nakledilmişti.


Durumdan rahatsız olan bir Sovyet Albayı Mareşal Zhukov'a şikayette bulundu ve bunun Kızıl Ordu'nun ,itibarını zedelediğini  ve orduya leke sürdüğünü anlattı. Zukov onu haklı buldu fakat , talanı durdurmadı.Çünkü  bu talanın bir parçası da kendisi olmuştu. Berlin saraylarından değerli eşyalar onun Moskova'daki apartmanında ve  Dacha'sında yer buluyordu. Berlin'den Odessa'ya yol alan tren, ihbar üzerine  Odessa'da durdurulunca 85 sandık mobilyanın Zhukov'un adresine gönderildiği saptandı. Durum Stalin'e bildirildi. Devlet Güvenlik Dairesi Başbakanı Viktor Abakumov durumu gizli olarak incelemekle görevlendirildi. Zhukov'un dachasında çok kıymetli giyim ve ev eşyaları da bulundu, Villa  kapısına  ve tavana kadar doluydu.  Eşyaların hiçbiri Rus malı değildi. Potsdam Sarayı'ndan çalınmış 44 adet çok kıymetli halı ve kilim , klasik resimler , porselen takımları, av tüfekleri, ve gümüş takımları bu eşyalar arasında bulunuyordu. Zhukov'un Moskova'daki apartmanı da  bir çok eşya, saatler, sigara tabakaları , mücevher, altın , elmas  ve değerli zincirlerle doluydu.


Soruşturma devam etti.  Zhukov'un Ünlü folk şarkıcısı Lidia Ruslanova'nın eşi General Vladimir Kryukov'a elden bir çanta  verdiği iddia edildi. Sonunda çanta bulundu. Çantada kesilmiş iki yüz  elmas,  bir çok zümrüt, safir ve inci bulundu . Ayrıca mareşalin 225 kg civarında altın ve gümüş sahibi olduğu ortaya çıktı.  Sonunda Zhukov soruşturmaya tabi oldu. Kryukov ve Ruslanova cezalandırıldı. Rütbeleri alındı, küçük düşürüldü, gulag'da hapsedildiler.


Bu yazı 146 defa okundu.


Yorumlar


Ad Soyad E-Mail
GÜNDEMSİYASETMANŞET HABEREKONOMİSPORRÖPORTAJLAR YAZARLAR ARŞİV

KONUMUMUZ

Altıeylül / Balıkesir

ADRES

Altıeylül Mah. Çiğdem Sok. İnaler İş Mrk.No: 8 1/1 Altıeylül / Balıkesir
MND Ajans
©2020 | Tüm Hakları Saklıdır
MND Ajans