YazıYorum (Mete Kozdağ)
3 Mart 1924 ... Cumhuriyet yönetiminin 3 temel yasası kabul edildi.
29 Ekim 1923 tarihinde ilan edilen Cumhuriyet, 3 Mart 1924 tarihinde TBMM'de kabul edilen 3 yasa ile özel nitelik kazandı.
Halifeliğin kaldırılması, Şeriye ve Evkaf Bakanlığının kaldırılması, eğitim birliği için mahalle mektepleri ve medreselerin kaldırılması.
Mustafa Kemal Atatürk 01 Mart 1924 tarihinde meclis kürsüsünde, dini kötüye kullananlara “İslam dinini, asırlardan beri alışılageldiği şekilde, bir politika aracı konumundan uzaklaştırmak ve yüceltmek gereğini görüyoruz. Kutsal ve dini inançlarımızı ve vicdani değerlerimizi, karanlık olan ve her türlü çıkar ve ihtiraslara giriş sahnesi olarak kullananlar, bütün kısımlarından bir an önce kesin biçimde kurtarmak, milletin dünyevi (dünya ile ilgili) ve uhrevi (ahiret ile ilgili) mutluluğunun emrettiği bir zorunluluktur. Ancak bu suretle İslam dininin yüksekliği ortaya çıkar” şeklinde sesleniyordu.
Milli mücadele döneminde emperyalist işgalcilere hilafeti öne sürerek hizmet etmiş kimseler bu kurumu kullanmışlardı. Atatürk de daha 1924 yılı başlarında, o devirde başbakan olan İsmet İnönü'ye gönderdiği telgrafta “Halifeliğin din ve siyaset açısından anlam ve önemini kaybettiğini” ve “Türkiye Cumhuriyeti'nin safsatalarla (boş ve temelsiz) uğraşmayacağını ve varlığını, bağımsızlığını tehlikeye atamayacağını” belirtmiştir.
Cumhuriyetle birlikte egemenliğin, halkın elinde olduğu yönetimin gücünü dinden, hilafetten alan bir devlet başkanına gerek yoktu.
Topluma ait işlerle ilgili yasama ve yürütme yetkisi TBMM ile hükümetinindir. Dinden sorumlu kurum ise Diyanet İşleri Başkanlığı'dır.
Böylelikle devlete, kamuya ve topluma ait işlerle inanç ve vicdanı ilgilendiren din konuları birbirinden ayrılıyordu. Din kurallarının kamuya ait işlemlerde şart olması bırakılıyor, onun yerine çağdaş hukuk geçiyordu.
Dini kurallara dayalı mahalle mektepleri ve medreseler, eğitim birliği amacıyla yerini çağdaş eğitime bırakıyordu.
Cumhuriyet yönetiminin 3 temel yasası, 100 yıldır yaşatıyor.
Okunuyor olmak dileğiyle, saygılar.