Sizin de bazı anlarda zaman-toplum, zaman-kültür, zaman-doğa, zaman-evren, zaman- siyaset arasında sıkışıp kaldığınızı düşündüğünüz anlarınız oluyor mu? Ya da su misali geçmişten gelip geleceğe akıp giden zaman karşısında çaresizlik, hayal kırıklığı, derin yalnızlık veya iç çatışmaları hissettiğiniz durumlar yaşıyor musunuz? Ben yaşıyorum. İşte bu anlarda Ahmet Hamdi TANPINAR'ın “Ne içindeyim zamanın /Ne de büsbütün dışında” dizeleri dilime pelesenk oluveriyor. Hele hele 31 Mart yerel seçimlerinin yaklaştığı şu günlerde bu duyguları daha bir kesif hissediyorum. Neden mi?
Çünkü! …
Susuyorum!…
Neden mi susuyorum?
Tanpınar'ın da dizelerinde dediği gibi “Başım sükûtu öğüten/Uçsuz bucaksız bir değirmen”
Şiirin beni derinden etkileyen ve çaresiz kaldığım durumlarda dilime dolanan diğer mısraları ise şöyledir: “İçim muradına ermiş/Abasız, postsuz bir derviş”
Derviş; eskilerin deyimi ile seyr u sülûk halinde olan kişidir. Seyr u sülûk demek rabbine doğru yolculuk halinde olmak demektir. Bu yolculukta derviş zengin dahi olsa dünya ile bağı “Bir lokma bir hırka” ölçüsündedir. Dolayısıyla kendini gönülden rabbine bağlamış ve onun tecellilerine boyun eğmiştir. Bilir ve inanır ki olayların ardındaki hakiki sebep Allah'tır. Derviş fakir olsa dahi cömerttir. Cömertliğinin sermayesi ise yaratana duyduğu aşktır. Kendi yokluğunda ve yoksulluğunda dahi başkalarının iyiliğini ister. “Bende olmasa bile onda olsun” der. Dolayısıyla içindeki benlik duygusunu yok eder.
Yunus Emre dizelerinde dervişlik makamını şu şekilde ifade eder : ”Dervişlik denen hırka ile taç değil / Gönlünü derviş eyleyen hırkaya muhtaç değil” Dolayısıyla eşrefi mahlûk olan insana en çok yakışan iyiliği, güzelliği, doğruluğu, mertliği ve cömertliği her şartta ayakta tutmaktır. Zira insan kendi ruh gemisinin kaptanıdır. Kaptan; yol aldığı denizde bu hasletleri gözetiyorsa ve salim fikirler yürütebiliyorsa yaratılışındaki gayesine erişmiş olur.
31 Mart yerel seçimlerinde tüm adaylarımıza başarılar dilerken, gönüllerimizi derviş eylemek umuduyla Tanpınar'ın o güzel dizelerini okumanız için buraya bırakıyorum.
Ne içindeyim zamanın,
Ne de büsbütün dışında;
Yekpare geniş bir ânın
Parçalanmaz akışında.
Bir garip rüya rengiyle
Uyuşmuş gibi her şekil,
Rüzgârda ucan tüy bile
Benim kadar hafif değil.
Başım sükûtu öğüten
Uçsuz, bucaksız değirmen;
İçim muradına ermiş
Abasız, postsuz bir derviş.
Kökü bende bir sarmaşık
Olmuş dünya sezmekteyim,
Mavi, masmavi bir ışık
Ortasında yüzmekteyim. (A. Hamdi TANPINAR, Bütün Şiirleri)
