Büyükşehir yasası ‘'hayırlara vesile'' olmamış gibi görünüyor. 6-aralık- 2012 tarihinden bu yana büyükşehir olan Balıkesir İli'ndeki uygulamaları ve sonuçlarını hep birlikte görüyoruz. İsimlendirmelerde kargaşa, yetki alanlarında kargaşadan başka umulan fayda görülmüyor.

Belediye, belde ile ilgili işlerdir. Kent ve kasaba halkına hizmet etmesi düşünülen örgütlenme, tüzel kişiliktir. Köylerle ne alakası var. Köylere hizmet götürmekten çok, sanki kolay ikna edilebilen köylü seçmen oyları ile yerel iktidarı elde tutmak içinse, bu ters de tepebilir. Köylerde yaşayan halkımızın dini duygularını okşayarak, açıkçası kutsal dinimizi kullanarak çıkar sağlamak, oy devşirmek ayıptır, günahtır. Bunun için köy seçmenlerini belediye seçimlerine katmak kurnazlığı iyi niyetlilik değildir.
Ülkemizde 81 ilin 30'u büyükşehir statüsündedir. Balıkesir'imiz de bu illerden biridir. Büyükşehir uygulanan illerde bazı kavramlarda da, bazı yetkilerde de kargaşa oluşmuştur. Bu illerimizde artık köy yoktur. Köyler mahalle olmuştur. Diğer 51 ilde köyler, köy olarak varlığını önceki gibi sürdürmektedir.

Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde ;
Köy : Halkı belli bir toprak bütününü işleyen, kullanan kır yerleşmesi düzeninde konutlar topluluğu, biçiminde tanımlamış.
Atasözlerimize, deyimlerimize, şiirlerimize, öykülerimize yerleşmiş bir köy adlandırması vardı. Şimdi buralara mahalle deniliyor.
Yine (TDK) sözlüğünde ;
Mahalle : Bir kentin, bir kasabanın, hatta büyücek bir köyün bölünmüş sayılan parçalarından biri. Şeklinde tanımlanıyor. Alın size isimlendirmede kargaşa dediğim bu.

Örnek: ATASÖZLERİ ;
Görünen köy kılavuz istemez.
Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar.
Horozu çok olan köyde sabah geç olur.

Örnek: DEYİMLER ;
Evli evine, köylü köyüne
Eski köye yeni adet getirmek.
Tahtalı köyü boylamak.
Nasıl olacak şimdi bu güzelim sözler? Köy sözcüklerinin yerine mahalle sözcüğünü koyun bakalım olacak mı? Tam bir kargaşa oluştu.
Ahmet Kutsi Tecer'in o ünlü şiiri ;
Orda bir köy var uzakta
O köy bizim köyümüzdür.
Gitmesek de, gezmesek de
O köy bizim köyümüzdür……….. devamı var.
Bu güzel şiirin köy sözcüklerinin yerine mahalle yazsak olur mu? TV. Haberlerinde ; ‘' Balıkesir'de 4,3 şiddetinde deprem oldu. Merkez üssü Bereketli Mahallesi'' denirse dinleyenleri aklına ilk olarak kent merkezi gelir. Yanlış bir isimlendirme, tam bir kavram karışıklığıdır bu. Hiç değilse ‘' KIRSAL MAHALLE'' denilseydi. Öneriyorum, şimdilik bu biçimde kullanılsın. Daha sonraki düzenlemelerde köy adının var olmasını sağlayalım.
****

Mevcut büyükşehir yasası çıkınca Balıkesir'de 34 belde belediyesi kapatıldı. Oturuşmuş, her türlü kadrosu ve mekanları var olan belediyeleri kapatmak yerine, yakın çevresindeki köyleri de bu belediyeye bağlayarak köye hizmet götürmek daha kolay olurdu. Pamukçu Belediyesi ya da Gökçeyazı Belediyesi örneğinde olduğu gibi, yakınındaki bağlı köylere daha çabuk, anında hizmet götürebilirdi. Hatta bu köylerin sadece köy yolu değil, ilkbaharın başında kış mevsiminde bozulan arazi yolları bile düzeltilir.
Köylünün ekim dikim hevesi de arttırılırdı. Köy tüzel kişiliğinin elindeki araziler, binalar, taşıtlar bu belediyenin kullanımına sunulur, işletilirdi.

Bu günlerde haberlerde, gazetelerde, köyün ortak kullanımında olan mera ve yaylaklarda hayvan otlatma bedeli alınacakmış. Büyükbaş hayvan için 10 lira, küçükbaş hayvanlardan 2,5 lira deniliyor. TC Devleti Cumhuriyetin daha kuruluşun ilk yıllarında Osmanlı'dan kalma aşar vergisini kaldırmıştı. Üstelik zor zamanlarda kaldırmıştı. Yapmayın
efendiler. Fakir ve garip köylünün yaşamını zorlaştırmayın. Bir taraftan hayvancılık gelişsin istiyoruz. Bir taraftan da bu gibi zorluklarla olmaz, hayvancılık gelişmez.
Birçok köy içme ve kullanma suyunu kendi olanakları ile getirdi. Bazı köylere de eski Devlet Su İşleri getirmişti. Şimdi köylüler kendi getirdikleri suya para ödüyorlar. Arıtması bile olmayan atık suya da ödeme yapıyorlar.
Düşük düzeyde alınan su bedeli 2023 başından itibaren yükselecektir. Altınoluk beldemiz yaz aylarında nüfusu milyonu aşıyor ama mahalle diye adlandırılıyor. Belde içindeki belirlenen yerlerden otopark ücretini Büyükşehir Belediyesi alıyor. O belde veya bağlı olduğu belediye alması gerekir. Belde içindeki yolları, ora halkının vergileriyle yapıldı, Büyükşehir Belediyesi yapmadı. Kargaşa her konumda var. Denir ya ‘'davul başkasının boynunda, tokmak başkasının elinde''.

Kırsal mahallelerde inşaat yapma artık kentlerdeki gibi plan, proje, izin, ruhsat uygulamaları yapılacak. Bütün bunlar alışık olmadıkları ek masraflar getirecektir.
Köylerin mahalle yapılmasıyla birçok yeni vergiler de gelecek. Asıl önemli olanı 01-ocak-2023'ten itibaren emlak ve arazi vergileri ödemesi başlayacaktır. Köyün kendi merasında hayvan otlatma parası almayı düşünenler emlak ve arazi vergisini hiç kaçırmaz. Köylülerin çoğu bu vergiyi ödeyemez. İcralık olaylar yaşanır.
****
Büyükşehir Belediye yasası iyi niyetle ve köy halkını himaye edecek şekilde yeniden ele alınmalı, yeniden düzenlenmelidir. Kavramlar, isimlendirmeler ve yetkiler konusu da, bu kadar uygulamadan sonra, demokratik ilkelere uygun yeni bir şekil verilmelidir. Zor şartlarda yaşayan üretici köylümüzün yaşamını kolaylaştıracak hale getirilmelidir.
Büyükşehir belediyesi ve ilçe belediyelerinin yetki alanları yeniden gözden geçirilsin diye düşünüyorum ve öneriyorum.

Bu yazı 707 defa okundu.

Ad Soyad E-Mail