Sam Walton (29.3.1918 - 5.4.1992)
WALMART (Cumhuriyeti)
Sam Walton'ın ailesi orta sınıf bir aile idi. Çok varlıklı değildi. 2023'te Sam öldüğünde ise Sam'in net varlığı 21-23 milyar dolar olarak saptanmıştı. Sam'in ilk dükkanı Walton Store halen çalışmaktadır . Hediyelik eşya satmaktadır. Wal - Mart'ın tarihini kapsayan Wal – Mart Museum 1990'da açılmıştır. Burası daha önce Wal – Mart Visitor Center olarak kullanılmış, ilk Wal – Mart mağazasıdıydı.
Wal -Mart'ın % 46.51 hissesi Walton ailesinin kontrolundadır. Jim , Alice ve Rob Walton bu hisselerin sahibidir. Halka açık olan şirketin kurumsal ortaklarının başında John T.Walton Estate Trust, Vanguard Group ve BlackRock gelmektedir ( Matthew Johnston:Top Walmart Shareholders, İnvestopedia, 11.4.2024)
Jim C. Walton: Sam Walton'ın en genç oğlu Jim şirketin 10 yıl yönetim kurulu üyeliğini yapmış, 2016 yılında yerini oğlu Steuart' a bırakmıştır. Steuart şirketin teknoloji ve ticaret ünitesinin başındadır. Ayrıca Jim, Walton ailesinin sahip olduğu , 26 milyar dolar varlığı bulunan, Arkansas'ın en eski bankası Arvest'in yönetim kurulu başkanıdır. Banka, müşterilerine günlük banka hizmetlerinin yanısıra kredi, mortgage ve yatırım hizmetleri de sunmaktadır. 1972'de Wal Mart'ta çalışmaya başlayan , Jim Walton'ın 2024'te net varlığı 78.4 milyar dolar olarak saptanmıştır. Jim Walton ailenin en zenginidir, Wal Mart'ın 1,257 milyar hissesine sahiptir.
Alice L. Walton: Sam Walton'ın tek kızı olan Alice Walton ABD'nin en zengin kadınlarından biridir. 1,253 milyar şirket hissesine sahiptir ve net varlığı, 2024 yılında 72.7 milyar dolardır. Alice, Wal-Mart'ta fazla çalışmamıştır. Bentonville'de 2005'te kurulan Crystal Bridges Museuum of American Art'in yönetim kurulu başkanıdır. Trinity College'i bitirdikten sonra 1970'leri başında çok kısa bir süre Wal Mart'ın çocuk elbiseleri kısmında satın alıcı olarak çalışmıştır.
S.Robson Walton: Sam Walton'ın diğer oğlu Rob 1969'da, kuruluşundan yedi yıl sonra şirkete katılmış 1992- 2015 arasında 23 yıl şirketin yönetim kurulu başkanlığını yapmıştır. Bu görevinden önce şirkette genel müdür, şirket genel sekreteri, hukuk müşaviri gibi görevlerde bulunmuştur. Hukuk fakültesi mezunu olduktan sonra Rob, Conner& Winters hukuk bürosunda ortak olarak çalışmıştır. 1,249 milyar şirket hissesine sahip olan Rob'ın net varlığı 77.8 milyar dolardır.
John T. Walton Estate Trust şirketin bir milyardan fazla hissesine sahiptir. Jim, Alice ve Rob bu vakfın yöneticisidir.Üç kardeş, şirket hisse alım satımı ve şirket hisselerinin temsil ettiği oy hakkını kullanmaya yetkilidir. Sam Walton'un oğlu 8.10.1946 doğumlu John 27.6.2005 ‘te Wyoming'te bir uçak kazasında ölmüştür. Öldüğünde net varlığı 18.2 milyar dolardı. Ölümünden önce varlığının yarısını kendi yardım vakfına, üçte birini oğlu Lukas'a , geri kalanını eşi Christy' e bırakmıştı.
Walton ailesinin çocukları, özel holding şirketi olan ve Walmart'taki ilişkilerini yöneten Walton Enterprises ‘da çeşitli görevlerde çalışmaktadır.
31.12.2023'te Vanguard Grubu, şirketin % 5.12 sine eşit 412.6 milyon Walmart hissesine, BlackRock yatırım şirketi ise 3% 3.62'e eşit 291.76 milyon hissesine sahiptir.
Bu yoktan var edilmiş dev şirket 1950 yılında Sam Walton'ın Oklahoma'nın Oklahoma City isimli kentinde Luther E Harrison'dan satın aldığı bakkal dükkanını Walton's 5 &10 ismiyle ucuz mal satan bir dükkan olarak çalıştırmasıyla başlamıştır. The Wal -Mart dükkanlar zincirinin ilk mağazası 1962'de Rogers kasabasında kurulmuş, 1968'de Oklahoma'ya, 1980'lerde ABD'nin güney eyaletlerine ve daha sonra bütün ABD eyaletlerine yayılmıştır .Bu büyüme yeni süpermarketlar açmanın yanısıra Mohr- Value ve Kuhn's Big K gibi süpermarket zincirini satın almakla gerçekleşmiştir (https:(//en.m. Wikipedia.org/wiki/History -of- Walmart. 21.4.2024 – 26.4.2024).
İlk dükkanını açtıktan sonra Sam Walton , o sırada piyasada var olan iskontolu mal satan başarılı zincir dükkanları inceledi. Çok miktarda satış yapma amaçlı olarak birim fiatı ve birim karı düşük ürün satmak amacıyla ikinci dükkanını Arkansas'ın Harrison kentinde açmaya karar verdi.. Satın almadan sorumlu asistanı Bob Bogle'in önerisiyle ,başlattığı bu zincir dükkan oluşumuna ‘'Wal -Mart ‘' adını verdi. 1967'de Arkansas eyaletinde 24 süpermarket sahibi oldu ve satışları12.6 milyon dolara ulaştı. 1968'de şirket Arkansas dışında Missouri'de Sikeston ve Oklahoma'da Claremore'da ilk süpermarketlarını açtı. 1972 yılı Mayıs'ında ilk şirket hissesi 47 dolar'dan (2023 değeriyle 260 dolardan ) ikiye bölündü . Bu tarihte Wal – Mart 5 eyalette faaliyet gösteriyordu. 1975'e gelindiğinde buna 4 eyalet daha eklenmiş dükkan adedi 125'e çıkmış, çalışan – iş arkadaşı – miktarı 7,500 kişi olmuş , satışları da 340.3 milyon dolar (2023 değeriyle 1.5 milyar dolara) ulaşmıştı.
1977'de Wal – Mart ilk şirket satın alımını yaptı. Missouri ve Illinois'de faaliyet gösteren Mohr -Value dükkan zincirini satın aldı.78'de Hutchison Shoe Company'i satınaldı. Ayni yıl eczane ,otomobil bakım servisi ve mücevherat gibi yeni alanlara girdi. 1981'de Kuhn's Big K zincirini satın alarak ,Alabama, Georgia ve South Carolina'da 92 yeni mağaza sahibi oldu. 1982'de Florida ve Nebraska bunlara katıldı
Şirket 1983 Nisanı'nda Oklahoma'nın Midwest City kentinde ilk Sam's Club mağazasını açtı. Bu üye temeline dayalı bir iskontolu satış yapan büyük bir depo idi. Bu girişim, 1984'te İndiana, Iowa, New Mexico ve North Carolina'ya ve Virginia'ya yayıldı. 1985'te Wal – Mart 882dükkanı olan , 8,4 milyar dolar satış yapan, 104,000 kişi çalıştıran bir şirketti. 1986'da Wisconsin, Colorado ve Minnesota'ya yayılmıştı
Şirket, kuruluşunun 25.yıl döneminde, 1987'de her mağazasındaki sipariş ,envanter , satış, bilgilerini anında takip eden iletişim sistemini kurmuştu. Teknolojide rakiplerinden çok ileri idi. Daha 1988'de zincir mağazaların % 90'ı barcode sistemini kullanmaya başlamıştı. 1988 Şubat'ında Sam Walton CEO'luktan ayrıldı yerine David Glass geçti. Sam , chairman oldu. Ayni yıl Missouri, Washington'da ilk Wal – Mart Supercenter açıldı. Bu kavram, bir iskonto süpermarketı olmanın yanısıra akla gelen hemen hemen her mal ve servisin satışını kapsıyordu. Oto lastik ve yağ değiştirme, dereceli gözlük, bir saatte fotoğraf develope etme, portre çizim, cellular telefon, saç ve tırnak salonu, video kiralama, fast food, ve banka bunların arasındaydı. 1988'de Wal -Mart ABD'nin en karlı perakendecisi ilan edildi. 1988'de 27 eyalette mağazaları olan şirket 1990'da bunlara Nevada, North Dakota , Pennsylvania, South Dakota ve Utah ekledi . 1990'da şirketin yıllık satışı 32 milyar dolara ulaştı. 1991'de Connecticut, Delaware, Maine, Maryland, Massachusetts, New Hampshire, ve NewYork bunlara katıldı. Wal- Mart, ABD dışında ilk mağazasını bu yıl Meksika'da açtı. Texas'taki Western Merchandisers İnc şirketini satın aldı. ABD'de yerli üreticileri teşvik için Sam's American Choise – Made in America- ürün hattını devreye soktu.
17 .3.1992'de ABD Başkanı George H.W.Bush Sam Walton'a Başkanlık Özgürlük Madalyası – Presidential Medal of Freedom – verdi. 5 Nisan'da ölen Sam'in yerine büyük oğlu S. Robson Walton geçti. O yılda Wal – Mart 45 eyalette faaliyette idi. Idaho , Montana , Oregon ve Poerto Rico da faaliyet alanına girmişti.1993'te Bobby Martin'in liderliğinde Walmart International Division kuruldu . Zincir Alaska, Hawaii, Rhode Island ve Washington'a yayıldı . 1993 yılı Aralık ayında şirket bir haftada bir milyar dolarlık satışa ulaştı ve ‘'Always low prices. Always'' slogonunu kullanmaya başladı.1994'te Wal – Mart, K – Mart şirketinden Pace Membership Warehouse klübünün 91 ünitesini, Canada ‘da 122 Woolco dükkanını satın aldı. Hong Kong'ta 3 klüp ve Meksika'da 96 süpermarket açtı
1995'de 1995 iskonto mağazası, 239 Supercenter'i, 433 Sam's Clubs ve 276 ABD dışında mağazası olan Wal- Mart'ın yıllık toplam satışı 93.6 milyar dolar ,(2023 değerleriyle 171 milyar dolar), yalnız ABD'de yıllık satışı ise 78 milyar , çalışan miktarı 675,000 kişi idi. Bu yıl son eyalet Vermont'ta da yayılmış, Arjantin'de 3 ve Brazilya'da 5 üniteyi devreye sokmuştu.1997'de yıllık toplam satışı 118.1 milyar dolar olan Walmart, Almanya'da 21 Wertkauf mağazasını satın aldı ve OneSource nutrition merkezlerini faaliyete geçirdi.1998'de Walmart Neighborhood Market projesini yürürlüğe koydu. Bu kavram normal bakkal dükkanı yerine , kolay park edilebilen alanlarda , dükkan içinde sıra araları geniş ve ödemede çok kolaylık gösteren bir modeli içeriyordu. Ayni yıl Güney Kore'de Korea Makro'dan 4 mağaza satın alarak Kore pazarına girdi. 1998 yılında Wal – Mart Television Network kuruldu. Bu yolla zincir mağazalar içinde satılan ürünlerin reklamlarının yanısıra konserlerin ve müzik videolarının ve filimlerin kısa tanıtımı yapılmaya ve normal haberler verilmeye başladı.1999'da İngitere'de Tesco'dan sonra ikinci büyük super market zinciri Asda'yı Wal- Mart satın aldı.
