İstanbul işgal edildiğinde tasalıydı ama umutsuz değildi…
“Geldikleri gibi giderler.” Dedi!
Rota Samsun'du…
Amasya bildirisiyle tüm vilayetleri, komutanlıkları ve dünyayı uyaran bir çığlık attı. Bildiri ilan edilmeden önce hazırlanması aşamasında 15.Kolordu komutanı Kâzım Karabekir paşaya bilgi vererek desteğini aldı…
Amasya bildirisi sadece bir isyan bildirisi değildi. Aynı zamanda isyanın gerekçesini, hedefini, nasıl örgütlenileceğini de gösteren bir program taslağı gibiydi. Önce direniş örgütlerinin bir çatı altına toplamasına vurgu yaptı…
“Milletin istikbalini milletin azim ve kararı kurtaracaktır.” Diyerek padişahın hükümranlığını kenara attı…
23 Temmuz 7 Ağustos Erzurum kongresinde “Vatan bir bütündür bölünemez- işgale karşı direnişe geçeceğiz.” Çağrısı yaptı. Kongreye Bitlis'ten 3- Erzurum'dan 23- Sivas'tan 10- Trabzon'dan 16- Van'dan 2 olmak üzere toplam 54 delege katılabilmişti. Onlar bir avuç kahramanlardı…
4-11 Eylül 1919'da Sivas kongresi toplandığında işin rengi ortaya çıktı.
Mandacılığı ret edenlerin Parolası “Ya istiklal Ya ölüm.”dü.
Geriye dönüp reklam filmini bir hatırlayalım mı Erzurum'da ne olmuştu?
Erzurum kongresi, Şark İlleri Müdafayı hukuk cemiyetinin kongresiydi. Delegelerin bir kısmı sivil ve bölge illerinden olmadığı için M. Kemal'in kongreye katılmasına karşı çıktılar. Üniforması oldukça şaşaalıydı. Püsküllü apoletler-irili ufaklı nişanlar-Padişahın fahri yaveri kordonu vardı. Bazı delegeler alay edercesine; “ Savaş kıyafeti mi? Tören kıyafeti mi?” Ne şimdi bu diye mırıldanırken, Gülerek delegelere yanaştı;
“Başka kıyafetim yok ki!”
Sonrası reklam filminde var. Erzurum valisinin ceketi, birilerinden alınan pantolon, gömlek ve kravatla salona girdi başkanlık koltuğuna oturdu…
Erzurum kongresinde çekilen bazı fotoğraflardaki kıyafet sakilliği bundandır…
