İLK CUMHURİYET ANAYASASI: 1921 -1
Kurtuluş Savaşı öncesinde Ankara ‘da Mustafa Kemal ve arkadaşları ülkenin düşman işgalinden kurtulması ve bir Türk devletinin kurulması için Türkiye Büyük Millet Meclisi'n i faaliyete geçirdiler. Yeni Türk devletinin ilk anayasası 20 OcaK 1921'de 85 Nolu kanun olarak kabul edildi. Bu anaysa 23 maddeden ibaret idi. Tarihsel önemi nedeniyle, bu maddeleri özgün yazılışıyla gözden geçirmek yerinde olur;
Madde 1; (özgün hali)Hakimiyeti bila kaydü şart milletindir. İdare usulü halkın mukedderatını bizzat ve bilfiili idare etmesi esasına müstenittir.
Madde 1;(Değişik; 29.10.1923) Hakimiyet bila kaydü şart milletindir. İdare usulü halkın mukedderatını bizzat ve bilfiil idare etmesi esasına müstenittir. Türkiye Devletinin şekli hükümeti Cumhuriyettir.
Madde 2;(Özgün hali ) İcra kudreti ve teşri salahiyeti milletin yegane ve hakiki mümessili olan Büyük Millet Meclisinde tecelli ve temerküz eder.
Madde 2; (Değişik 29.10.1923) Türkiye Devletinin dini, Dini İslamdır. Resmi lisanı Türkçedir.
Madde 3; Türkiye Devleti Büyük Millet Meclisi tarafından idare olunur.ve hükümeti ‘'Büyük Millet Meclisi'' ünvanını taşır.
Madde 4; (Özgün) Büyük Millet Meclisi vilayetler halkınca müntahap azadan mürekkeptir.
Madde 4; (Değişik 29.10.1923) Türkiye Devleti, Büyük Milet Meclisi tarafından idare olunur. Meclis hükümetin inkısam ettiği şuabatı idareyi İcra Vekilleri vasıtasıyla idare eder.
Madde 5; Büyük Millet Meclisini intihabı iki senede bir kere icra olunur. İntihap olunan azalık müddeti iki seneden ibaret olup fakat tekrar intihap olunmak caizdir. Sabık heyet lahik heyetin içtimaına kadar vazifeye devam eder. Yeni intihabat icrasına imkan görülmediği takdirde içtima devresinin yalnız bir sene tehdidi caizdir. Büyük Millet Meclisi azasının her biri kendini intihap eden vilayetin ayrıca vekili olmayıp umum milletin vekilidir.
Madde 6; Büyük Millet Meclisinin heyeti umumiyesi teşrinisani iptidasında davetsiz içtima eder.
Madde 7; Ahkamı şer'iyyenin tenfizi, umum kavaninin vazı, tadili, feshi, ve muhaede ve sulh akti ve vatan müdafaası ilanı gibi hukuki esasiye Büyük Millet Meclisine aittir. Kavanin ve nizamat tanziminde muamelatı nasa erfak ve ihtiyacatı zamana evrak ahkamı fıkhıye ve hukukiye ile adap ve muamelat esas ittihaz kılınır. Heyeti Vekilenin vazife ve mesuliyeti kanunu mahsus ile tayin edilir.
Madde 8; Büyük Millet Meclisi Hükümetinin inkisam eylediği devairi kanunu mahsus mucibince intihapkerdesi olan vekiller vasıtasıyla idare eder. Meclisi icrai hususat için vekillere veche tayin ve ledelhace bunları tebdil eyler.
Madde 9; Büyük Millet Meclisi Heyeti Umumiyesi tarafından intihap olunan reis bir intihap devresi zarfında Büyük Millet Meclisi Reisidir. Bu sıfatla Meclis namına imza vaazına ve Heyeti vekile mukarreratını tasdike salahiyattardır..İcra vekilleri Heyeti içlerinden birini kendilelerine reis intihap ederler. Ancak Büyük Millet Meclisi Reisi Vekiller Heyetinin de reisi tabiisidir.