Ekonomik Büyüme Nedir?

Ekonomik büyüme; bir ülkede üretilmiş olan malların ve hizmetlerin kapasitesinde ortaya çıkan artıştır. Bunun ölçülmesi için yararlandığımız değişken ise Gayrı Safi Yurt İçi Hasıladır. Yani ekonomik büyüme, ülkedeki gayrı safi yurt içi hasıladaki artıştır. Peki Gayrı Safi Yurt İçi Hasıla nedir ve nasıl hesaplanır? Şimdi buna dair detaylara değinelim.

Gayrı Safi Yurt İçi Hasıla Nedir?

Ekonomik büyümenin ölçülmesinde faydalanılan gayrı safi yurt içi hasıla;

Ekonomide belli bir dönemde, ülkenin sınırları içerisindeki tüm kaynaklar kullanılarak üretilen nihai mallar ve hizmetlerin değeridir. Bu hesaplama yapılırken üretilen mal ve hizmetlerin miktarının fiyatları ile çarpımı alınır ve böylece Nominal Gayrı Safi Yurt İçi Hasıla elde edilir.Doğru bir büyüme hesaplamak için demekki gayrı safi yurt içi hasılanın doğru hesaplanmasına ihtiyaç var demektir.

Eğer yukarıda bahsettiğimiz yöntem ile ulaştığımız değeri kullanarak hesaplama yaparsak, bu hesaplama bizim için aldatıcı olacaktır. Çünkü her yılın Gayrı Safi Yurt İçi Hasılası o yıl üretilen mal ve hizmet miktarının yine o yıl ki fiyatlar ile çarpılması neticesinde elde edilmektedir. Yani eğer ki ilgili yılda üretim ile birlikte fiyat artışı da yaşanmışsa yaptığımız hesaplama neticesinde gerçekten ciddi bir rakamsal büyüme gözlemleriz. Ancak bu gerçek bir kapasite artışını göstermez. Bu sorundan kurtulabilmek için ulaştığımız Nominal Gayrı Safi Yurt İçi Hasılayı fiyat değişimlerinden arındırmamız gerekir.

Bu şekilde ulaşacağımız değere Reel yani gerçek Gayrı Safi Yurt İçi Hasıla adı verilmektedir. Bu hesaplama yapılırken, Gayrı Safi Yurt İçi Hasılası hesaplanacak olan cari yılın üretim miktarları ile, önceden belirlenmiş bir yılın yani baz yılın fiyatları çarpılarak hesaplama yapılmaktadır. Birbirini izleyen yıllarda yine bu baz yıl fiyatları dikkate alınarak hesaplama yapıldığından fiyatlar genel düzeyindeki değişimin etkisi ortadan kaldırılmış olmaktadır. Böylece yıllar arasında büyüme oranı ortaya konulabilmektedir.

Türkiye’de Ekonomik Büyüme 

Bildiğiniz gibi ülkemizde büyüme rakamları Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK tarafından bir yıl dört parçaya bölünerek hesaplanmakta ve duyurulmaktadır. Buna göre yılın ilk, ikinci, üçüncü ve son çeyreğindeki reel gayri safi yurt içi hasıla rakamları bir önceki yılın aynı dönemi ile kıyaslanarak büyüme verileri elde edilmektedir. 2018 yılı için Türkiye’nin büyüme karnesi ise şöyle;

Dönemler Büyüme Oranı

2018 yılı birinci çeyreği % 7,4

2018 yılı ikinci çeyreği % 5,2

2018 yılı üçüncü çeyreği % 1,6

2018 yılı son çeyreği -%3

Türkiye ekonomisi 2019 yılının üçüncü çeyreğinde yüzde 0,9 büyüdü. Türkiye ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yüzde 1,5 küçülmüştü. 

2019 yılında ülkemiz ekonomik anlamda bir dar boğazdan geçmektedir. Bunun en ciddi yansımalarından birini büyüme rakamlarında rahatlıkla görmemiz mümkündür. Özellikle reel sektörde ithal girdi ile üretim yapan firmaların kur rakamlarından olumsuz etkilenmesi, üretimin yavaşlaması, konkordato ilan eden firmalar düşünüldüğünde ülkenin üretken kapasitesindeki gerileme olağandır.

Sağlıklı,doğru hesaplanmış büyüme oranına ulaşıncaya kadar kalın sağlıcakla….

 

UÄžUR FÄ°SKECÄ°

MALİ MÜŞAVİR/BAĞIMSIZ DENETÇİ/ADLİ BİLİRKİŞİ