Dünya Sağlık Örgütü'nün artık bir pandemi olarak kabul ettiği koronovirüs hastalığı (Covid-19) ülkemizde de önemli bir halk sağlığı tehdidi oluşturmaktadır. Koronavirüsün bulaşmasını tek başına engelleyebilecek veya tedavi edebilecek herhangi bir gıda olmasa da; sağlıklı ve dengeli beslenmenin, fiziksel aktivite ve düzenli uyku ile beraber bağışıklık sistemini güçlendirdiği hepimiz tarafından bilinmektedir. 

Özellikle pandemi sürecinde olduğumuz şu dönemde ,hepimiz bulaş riskiyle karşı karşıyayız. Virüsün vücutta yaratacağı semptomları en hafif şekilde atlatmak ve sitokin fırtınasını ömlemek için iyi bir immün sisteme sahip olmak gerekir. Bunun için de en önemli şey doğru ve dengeli beslenmektir. 

Öncelikle, Covid-19 ile ilgili bilinen en net uygulama olan  her türlü temasın minimuma indirildiği sosyal izolasyon, maske, mesafe ve hijyen kuralarına hepimiz dikkat etmeliyiz.  Bununla birlikte alınacak gıdaların olabildiğince besleyici, raf ömrü uzun ve dayanıklı olması gerekmektedir.  Bu zor dönemi olabildiğince rahat atlatmak için seçilecek gıdaların protein, lif, vitamin, mineral ve antioksidanlardan zengin olması dengeli beslenme yönünden büyük önem taşımaktadır.

Peki bu süreçte nasıl beslenmeliyiz?

1.Sebze ve Meyve Tüketimi Ön Planda Tutulmalıdır.

Dayanıklı gıda dendiğinde akla hemen gelmese de; aslında günlük yeterli sebze ve meyve tüketimi her gün ve her öğün sağlanmalıdır.

Türkiye'ye Özgü Beslenme Rehberi'nde  önerilen Sağlıklı Yemek Tabağına göre her ana öğünde tabağın bir çeyreği sebzelerden, diğer çeyreği tam tahıl ürünlerinden ve kalan yarısının eşit üç parça halinde meyvelerden, yüksek proteinli gıdalardan ( kurubaklagiller , et, yumurta, balık, tavuk, yağlı tohumlar, vb.)  ve süt ürünlerinden (süt, yoğurt, ayran, peynir vb.) gelmesi önerilmektedir. 

Bunların yanı sıra en önemli şeylerden bir tanesi de yeterli su tüketiminin sağlanmasıdır. Günlük ortalama kilo başına kg/30 ml. su tüketilmeye çalışılmalıdır. 

2.Mevsime Uygun ve Dayanıklı Sebze ve Meyveler Satın Alınmalıdır

İçinde bulunduğumuz mevsim düşünüldüğünde uzun süre dayanabilecek bazı sebzelere karnabahar, lahana, kabak, brokoli, biber, turp, havuç, patates; meyvelere ise elma, portakal, greyfurt, mandalina, olgun olmayan muz örnek verilebilir. Özellikle narenciye grubu meyveler bağışıklık sistemini destekleyici C vitamininden zengin olduğu için bu meyvelerin tüketimine ağırlık verilmeli, mümkünse yemeklere taze limon sıkılmalıdır. Dayanıklı sebzelerin raf ömrünü uzatmak için yıkanmadan ve kesilmeden buzdolabında saklanmaları gerekmektedir. Bunlara ek olarak kuru meyve, kuru bamya, patlıcan, biber, domates gibi gıdalar da raf ömrü uzun; lif ve mineral kaynağı gıdalar olduğu için evde bulundurulmak faydalı olacaktır.

3.Kuru Baklagillere sofranızda yer açın .

Oldukça dayanıklı ve besin değeri yüksek bir başka protein kaynağı alternatifi ise kuru baklagillerdir. Yeşil, kırmızı mercimek, nohut, fasulye çeşitleri, barbunya, vb. gıdalar en az haftada 2 gün tüketilebilirler.

4.Haftada İki Kere Balık Tüketimi Önemlidir

Aminoasit, yağ asidi, vitamin ve mineraller bakımından deniz mahsulleri, diğer gıda maddelerine göre daha zengin olduğu için daha değerlidir. Bir öğünde bir porsiyon balık tüketimiyle ihtiyacımız olan bu bileşenleri karşılamak mümkün olabilmektedir. Sindirimi kolay bir gıda maddesi olmakla birlikte yüksek besleyicilik ve vücudu yormadan uzun süre tokluk hissi vermesiyle haftada en az 2-3 kez balık tüketimi faydalıdır.

5.Kaliteli Hayvansal Protein Tüketimine Yönelik Tavsiyeler

Yumurta ve peynir çeşitleri de uygun koşullarda saklandığında uzun süre dayanabilen kaliteli hayvansal protein içeren gıdalardır. Hastalıklara neden olan virüs ve bakterilere karşı vücudun önemli savunma mekanizmalarından olan antikorların görevlerini yerine getirebilmeleri için her gün yeterli protein alınması gerekmektedir. Mutlaka hergün sağlıklı bir kahvaltı tabağında yumurta, peynir ,zeytin yer almalıdır.  Bunlara ek olarak probiyotik takviyeli yoğurt ve kefir gibi ürünlerde bulunan faydalı mikroorganizmalar da bağışıklık sistemini destekleyici etkide bulunabildikleri için özellikle bu dönemde tüketilebilir.

TÜKETİLMESİ SINIRLANDIRILMASI GEREKEN YİYECEKLER 

Bu dönemde  tüketilmesi  sınırlandırılması gereken yiyecek ve içecekler;  kan şekerini hızla yükselten şeker ve şekerli yiyecek ve içecekler, beyaz ekmek de dâhil hamur işi ürünler, işlenmiş et ürünleri, aşırı tuz içeren besinlerdir (hazır soslar, cips gibi tuzlu ürünler, patlamış mısır, tuzlu kurabiyeler, vb.). Enerji içeriği yüksek alkollü içeceklerin de vitamin, mineral emilimini olumsuz etkileyebildiği ve uyku problemlerine yola açabildiği için tüketimi mümkün olduğunca sınırlı olmalıdır. 

YEMEK HAZIRLARKEN TEMİZLİK VE İYİ PİŞİRMEK ÖNEMLİDİR

Koronavirüsün gıdalarla bulaştığına dair bir bulgu olmasa da gıda hazırlama süreçlerinde temizliğin en üst düzeyde sağlanması, et ürünleri başta olmak üzere; pişen tüm yiyeceklerin yüksek iç sıcaklığa erişmesi yani iyi pişirilmesi oldukça önemlidir.

Sağlıkla kalın 

Dyt. Yasemin Gün